Er bestaat een ontelbare hoeveelheid aan soorten kleuren. Als je een schilderij maakt dan kan je zelf kleuren mengen. De hoeveelheid verf die je daarbij van iedere kleur pakt, is bepalend voor de tint die gecreëerd wordt. Het is erg moeilijk om een kleur exact te definiëren omdat er allerlei tinten mogelijk zijn. Kleurprofielen kunnen gebruikt worden om een kleur te beschrijven.
Een profiel is een beschrijving van de kleuren die apparaten kunnen weergeven. Dit kan op papier zijn, maar ook op een beeldscherm. Er zijn verschillende kleursystemen om een kleur vast te leggen in een code. Beeldschermen maken gebruik van een RGB-kleurcodering. Bij drukwerk wordt er onder andere gebruik gemaakt van CMYK (proceskleuren). Ieder apparaat heeft zijn eigen kleurruimte. Als je hier geen rekening mee houdt, dan komen kleuren op een beeldscherm anders tot uitdrukking dan op het drukwerk. Dit kan natuurlijk leiden tot teleurstelling. Stel je voor dat je de cover van een tijdschrift maakt. Na uren precisiewerk ben je eindelijk tevreden met de kleur. Je stuurt het op naar een drukkerij en al snel ligt het eerste exemplaar op de deurmat. Die blijkt dan een kleur te hebben die totaal niet voldoet aan je verwachtingen. Als je met twee verschillende apparaten dezelfde kleur wilt printen of weergeven, dan heb je andere opbouwwaarden nodig. Dat is dan ook de reden dat kleurwaarden vertaald moeten worden vanuit de schaal van het ene apparaat naar die van een ander apparaat. Overigens krijg je het nooit 100% hetzelfde en zal de kleur van je scherm in druk altijd iets afwijken. Zelfs ieder scherm is anders.
Wat is RGB?
Het kleursysteem RGB werkt aan de hand van de primaire kleuren rood, groen en blauw. Deze kleuren worden gemengd om andere kleuren te creëren. Daarbij wordt gebruikgemaakt van een code waarin de aandelen van de kleuren rood, groen en blauw worden vastgelegd. De basiskleur is zwart (denk aan een beeldscherm dat uitstaat). Door meerdere kleuren over elkaar te leggen, kan een lichtere kleur gemaakt worden. Als je alle kleuren over elkaar legt, dan krijg je de kleur wit. In beeldschermen vindt deze menging plaats aan de hand van pixels. De hoeveelheid rood, groen of blauw kan uitgedrukt worden in een getal tussen de 0 en de 255.
- Het eerste cijfer staat voor de hoeveelheid rood: rgb(255,0,0) staat voor puur rood.
- Het volgende cijfer staat voor de hoeveelheid groen: rgb(0,255,0) staat voor puur groen.
- Het laatste cijfer staat voor de hoeveelheid blauw: rgb(0,0,255) staat voor puur blauw.
- rgb(255,255,255) staat voor puur wit.
- rgb(0,0,0) staat voor puur zwart.
Dit betekent dat er hier in totaal 255×255×255 = 16.581.375 kleurcodes mogelijk zijn.
Wat is een hexadecimale kleurcodering (RGB)?
Voor websites wordt vaak een hexadecimaal stelstel gebruikt. De hoeveelheid van elke primaire kleur ligt hierbij tussen de 00 (niet van de kleur) en het hexadecimale FF (alles van de kleur). Hexadecimaal staat daarbij voor een talstelsel dat bestaat uit zestien cijfers. De cijfers 0 t/m 9 worden daarbij uitgebreid met A (10) t/m F (15). Er worden dus letters gebruikt als cijfers. Dit wordt gedaan omdat dit overzichtelijk is en goed aansluit bij de binaire codes van computers. In het RGB kleursysteem worden kleuren vastgelegd in zes cijfers:
- De eerste twee cijfers staan voor de hoeveelheid rood: #FF0000 staat voor puur rood.
- De volgende twee cijfers staan voor de hoeveelheid groen: #00FF00 staat voor puur groen.
- De laatste twee cijfers staan voor de hoeveelheid blauw: #0000FF staat voor puur blauw.
- #FFFFFF staat voor puur wit.
- #000000 staat voor puur zwart.
Dit betekent dat er hier in totaal 16×16×16×16×16×16 = 16.777.216 kleurcodes mogelijk zijn.
Wat is CMYK?
Het kleursysteem CMYK werkt aan de hand van de kleuren cyaan, magenta, geel (yellow) en zwart (key). De basiskleur is wit (denk aan een onbedrukt vel papier). Het mengen van veel kleuren zorgt hier voor een donkere kleur. Dit is dus tegenovergesteld aan het RGB kleursysteem. CMYK heeft daarnaast een kleinere kleurruimte dan een RGB kleurprofiel. Het mengproces vindt plaats tijdens het drukken. De CMYK-code beschrijft het dekkingspercentage van de basiskleuren die nodig zijn om de gewenste kleur te maken. De hoeveelheid van elke kleur ligt tussen de 0% (niets van de kleur) en de 100% (alles van de kleur). Als je de percentages van de kleuren bij elkaar optelt, dan mag er maximaal 300% CMYK gedrukt worden op papier. Bij een hoger percentage wordt er te veel inkt gebruikt en gaat het drukwerk vlekken.
- Het eerste percentage staat voor de hoeveelheid cyaan. CMYK (100%, 0%, 0%, 0%) staat voor puur cyaan.
- Het tweede percentage staat voor de hoeveelheid magenta. CMYK (0%, 100%, 0%, 0%) staat voor puur magenta.
- Het derde percentage staat voor de hoeveelheid geel. CMYK (0%, 0%, 100%, 0%) staat voor puur geel.
- Het laatste percentage staat voor de hoeveelheid zwart. CMYK (0%, 0%, 0%, 100%) staat voor puur zwart.
- CMYK (0%, 0%, 0%, 0%) staat voor puur wit.